TBMM Milletvekillerinin Twitter Kullanımı Raporu

Uluslararası Sosyal Medya Derneği (USMED) Sosyal Medya ve Çalışma Grubu, TBMM’deki milletvekillerinin Twitter’daki performanslarını ölçümleyen bir araştırmayla “Milletvekillerinin Twitter Kullanımı Raporu”nu hazırlamıştır. Rapor, 18 Mart – 1 Nisan 2013 tarihleri arasında Twitter’da hesabı bulunan 301 milletvekilinin hesaplarından elde edilen veriler temel alınarak hazırlanmıştır. Araştırmada milletvekillerinin Twitter performanslarını ölçümlemek üzere Twitter’a giriş tarihleri, takip ve takipçi oranları, toplam ve günlük tweet sayısı, sahte takipçi oranları (fake), takipçilerle etkileşime geçme oranı (outreach), takipçileri etkileme potansiyeli (Klout), Twitter’da en aktif oldukları gün ve saat,  en çok hangi platformdan tweet paylaştıkları gibi ölçütler milletvekilinin üyesi olduğu siyasi parti, seçildiği bölge ve cinsiyet değişkenleriyle ilişkilendirilerek analiz edilmiştir. Araştırmanın gerçekleştirildiği tarihe dek 20’den az tweet atan milletvekillerinin hesapları araştırma dışında tutulmuştur. Araştırmaya ilişkin bulgular aşağıda yer almaktadır:

MİLLETVEKİLLERİNİN TWITTER HESAPLARI

TBMM’de görev yapan milletvekillerinin %55’inin kendi adıyla Twitter’da hesabı bulunmaktadır. Meclisteki Twitter kompozisyonunun siyasi partilere göre dağılımında Ak Parti birinci sırada yer almaktadır. Ak Parti’li milletvekillerin Twitter kullanan toplam milletvekillerine oranı %56, CHP milletvekillerinin %30, MHP milletvekillerinin %8 ve BDP milletvekillerinin %5’tir. Siyasi partilere göre değerlendirildiğinde meclisteki milletvekili sayısına oranla en çok Twitter hesabına sahip siyasi parti CHP’dir. Siyasi partilere göre Twitter hesabı bulunan milletvekillerinin oranları şu şekildedir: CHP milletvekillerinin %67’sinin, BDP milletvekillerinin %55’inin, Ak Parti milletvekillerinin %51’inin, MHP milletvekillerinin %47’sinin Twitter hesabı bulunmaktadır.

Grafik 1

Twitter hesabı bulunan milletvekillerinin bölgelere göre dağılımı incelendiğinde ise sırayla Marmara Bölgesi (%29), İç Anadolu Bölgesi (%17), Ege Bölgesi (%14), Akdeniz Bölgesi (%11), Doğu Anadolu Bölgesi (%11), Güneydoğu Anadolu Bölgesi (%9) ve Karadeniz Bölgesi (%9) gelmektedir. Mecliste 255 erkek, 46 kadın milletvekilinin Twitter hesabı bulunmaktadır. Bu rakamlar, meclisteki kadın ve erkek milletvekili sayılarına oranlandığında erkek milletvekillerinin %54’ünün, kadın vekillerin %58’inin Twitter hesabı bulunmaktadır.

Grafik 2

Twitter’da ilk hesap açan milletvekili CHP Hatay Milletvekili Mevlüt Dudu’dur. Dudu, 13 Nisan 2009’dan beri Twitter’da 690 tweet paylaşmıştır ve 1309 takipçisi bulunmaktadır. 2009 yılında Twitter hesabı açan milletvekillerinin oranı yalnızca %5’tir. 8 Ak Partive 6 CHP milletvekili 2009 yılında Twitter hesabı açmışlardır. MHP ve BDP milletvekilleri arasında 2010’dan önce hesap açan bulunmamaktadır. 2010’da Twitter hesabı açan milletvekillerinin oranı %23’e yükselmiştir. Milletvekillerinin yarıya yakını (%48.5) genel seçimlerin yapıldığı 2011 yılının ilk dört ayında, özellikle Nisan ayında, Twitter hesabı açmışlardır. Ak Parti ve CHP milletvekillerinin %49’u 2011’de Twitter hesabı açmıştır. Milletvekilllerinin Twitter’da hesap açmayı seçim kampanya stratejilerinin bir parçası olarak gördükleri açıktır. Seçim sürecinin ardından Twitter hesabı açma trendi devam etmiş ve 2012’de Twitter’da hesap açan milletvekillerinin oranı  %20 olmuştur. 2013’te ise 8 Ak Parti‘li vekil daha Twitter’da hesap açmıştır. Twitter’a son olarak 12 Mart 2013 tarihinde Ak Parti Milletvekili Safiye Seymenoğlu katılmıştır.

MİLLETVEKİLLERİNİN TAKİP VE TAKİPÇİ ORANLARI

Siyasetçilerin sosyal medyada takipçi sayıları erişebildikleri potansiyel kitle, takip ettikleri kişi sayısı ise sosyal mecrayı tek yönlü değil, vatandaşların paylaştıkları enformasyonu önemseyip önemsemedikleri konusunda fikir vermektedir. Siyasi partilere göre milletvekillerinin takipçi sayılarına bakıldığında başı Ak Parti çekmektedir. Ak Parti milletvekillerinin Twitter’da 6.878.849, CHP milletvekillerinin 2.377.693, MHP milletvekillerinin 773.753 ve BDP’nin 741.945 takipçisi bulunmaktadır. Vekil başına düşen takipçi sayısında ise BDP 46.371 takipçiyle birinci sırada yer almaktadır. İkinci sırada 40.945 takipçiyle Ak Parti, üçüncü sırada 30.950 takipçiyle MHP ve dördüncü sırada 26.418 milletvekiliyle CHP gelmektedir. TBMM’de milletvekili başına düşen takipçi ortalaması 35.895’tir. Kadın milletvekillerinin ortalama takipçi sayısı 18.447, erkek milletvekillerinin ise 39.043’tür. En fazla takip edilen kadın milletvekilleri takipçi sayılarına göre sırayla Ak Parti’li Fatma Şahin (205.401), CHP’li Şafak Pavey (183.048), CHP’li Emine Ülker Tarhan (77.448), BDP’li Sebahat Tuncel (52.368), Ak Parti’li Nimet Baş’tır (205.401). Meclisteki milletvekillerinin toplam takipçi sayılarının (10.804.562) %92’si erkek milletvekillerine aittir.

Grafik 3

Ak Parti milletvekilleri diğer siyasi partilerle karşılaştırıldığında Twitter’da daha çok kişiyi takip etmektedir. Siyasi partilere göre milletvekillerinin toplam takip ettiği kişi sayıları şöyledir: 47.758 (Ak Parti), 33.044 (CHP), 20.307 (MHP) ve 3959 (BDP). Twitter’da milletvekilleri kişi başına ortalama 350 kişiyi takip etmektedir. Milletvekillerinin takip ettiği kimselerin sayısının siyasi partilere dağılımı incelendiğinde ise elde edilen veriler şunlardır: 812 (MHP), 367 (CHP), 284 (AK PARTİ) ve 247 (BDP).  Milletvekillerinin siyasi partilere göre sahte takipçi oranlarında BDP %29’le birinci partidir, bunu %15 ile CHP, %13 ile MHP ve Ak Parti takip etmektedir. Milletvekillerinin Twitter’da aktif olmayan takipçilerinin siyasi partileri göre dağılımı şu şekildedir: BDP (%37), CHP (%33), Ak Parti(%27) ve MHP (%26). Meclis ortalaması ise %29’dur.

Siyasi partilere göre milletvekillerinin toplam takipçi sayısı içerisinde siyasi parti başkanlarının takipçi sayılarının ağırlığına bakıldığında şu tabloyla karşılaşılmaktadır: MHP (%61), CHP (%47), Ak Parti(%36), BDP (%16). Görüldüğü gibi Twitter’da siyasi parti başkanlarının takipçi oranı diğer milletvekillerinin toplam takipçi sayılarının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra milletvekillerinin takipçilerinin önemli bir bölümünün aktif Twitter kullanıcıları olmadıkları anlaşılmaktadır.

Milletvekili	Siyasi Parti	Takipçi Sayısı
Recep Tayyip Erdoğan	Ak Parti	2,473,831
Kemal Kılıçdaroğlu	CHP	1,125,140
Ahmet Davutoğlu	Ak Parti	578,344
Egemen Bağış	Ak Parti	560,975
Devlet Bahçeli	MHP	473,520
Bülent Arınç	Ak Parti	398,694
Suat Kılıç	Ak Parti	359,267
Mehmet Şimşek	Ak Parti	333,518
Hakan Şükür	Ak Parti	253,485
Muharrem İnce	CHP	215,794

Tablo 1. Twitter’da en çok takip edilen ilk 10 milletvekili

MİLLETVEKİLLERİNİN TWITTER PAYLAŞIMLARI

Milletvekillerinin Twitter’da ne kadar ve hangi sıklıkla tweet attıkları bu mecrayı ne kadar etkin kullandıklarına ilişkin bir fikir vermektedir. TBMM milletvekilleri 2009’dan bugüne kadar toplam 452.389 tweet atmışlardır. Milletvekillerinin sildikleri tweet’ler araştırma kapsamına alınamamıştır. Twitter’daki toplam tweetlerin %56’sı Ak Parti, %29’u CHP, %10’u MHP ve %5’i BDP milletvekilleri tarafından paylaşılmıştır. Görüldüğü gibi Ak Parti, Twitter’da en çok tweet atan parti olarak başı çekmektedir. Ancak milletvekili başına düşen tweet sayısında durum farklılaşmaktadır. MHP Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan, 12.974 tweet atarak Twitter’da en çok tweet atan milletvekilleri sıralamasında birinci sırada yer almaktadır. Ağustos 2010’da Twitter hesabı açan Türkkan’ın 20.324 takipçisi bulunmaktadır. Tek başına Türkkan, MHP ortalamasını yükseltmektedir. Türkkan’ı 10.660 tweetle Ak Parti Milletvekili Veysel Eroğlu takip etmektedir. Buna göre milletvekili başına düşen ortalama tweet sayısı siyasi partilere göre değerlendirildiğinde şöyle bir sıralama ortaya çıkmaktadır: MHP (1766), Ak Parti(1503), BDP (1497) ve CHP (1455).

Milletvekillerinin günlük ortalama tweet sayısı 2.43’tür. Siyasi partilere göre bakıldığında Ak Parti milletvekilleri günde ortalama 3.02, CHP milletvekilleri 2.83, MHP milletvekileri 2.43 ve BDP milletvekilleri 2.41 tweet atmaktadır. Günlük ortalama en çok tweet atan milletvekilleri Ak Parti‘li iki milletvekilidir: Şirin Ünal her gün ortalama 34, Fatma Şahin 31.5 tweet atmaktadır. Milletvekilleri en çok öğleden sonra tweet paylaşmayı tercih etmektedirler. Milletvekillerinin Twitter paylaşımlarının ortalama saati 14:33’tür. En çok tweet atan ilk on milletvekilinin en aktif olduğu saat ise 13:36’dır. Ortalama olarak BDP milletvekilleri saat 14:00, Ak Parti milletvekilleri saat 14:08, CHP milletvekilleri saat 15:08, MHP milletvekilleri 15:36 civarında tweet atmaktadır. Milletvekillerinin en aktif oldukları günler genellikle haftasonlarıdır. Milletvekillerinin %39’unun en aktif olduğu günler Cumartesi ve Pazar, %16’sının Salı, %14’ünün Perşembe, %12’sinin Çarşamba, %11’inin Cuma’dır. Milletvekillerinin Twitter’da en pasif olduğu gün ise Pazartesi’dir (yalnızca %9’u tweet paylaşmaktadır). Milletvekilerinin tweetlerini hangi platformlardan paylaştıkları, özellikle mobil cihazlardan paylaşıp paylaşmadıkları, Twitter kullanımlarının etkinliği konusunda fikir vermektedir. Milletvekillerinin %42’si tweetlerini iPhone’dan paylaşmaktadır. Milletvekillerinin %31’i tweetlerini web sitesi üzerinden, %9’u Android işletim sistemine sahip cihazlardan, %7’si otomatik olarak Facebook üzerinden, %4’ü Blackberry, %4’ü iPad’den ve geri kalanı ise diğer platformlardan paylaşmaktadır.

Milletvekili	Siyasi Parti	Günlük ortalama tweet sayısı	Twiter hesabı
Şirin Ünal	Ak Parti	34	@ SIRIN_UNAL
Fatma Şahin	Ak Parti	31.5	@ FatmaSahin_ASPB
Cuma İçten	Ak Parti	20.4	@ cumaicten
Ali Şahin	Ak Parti	19.3	@ AliSahin501
Harun Karaca	Ak Parti	15.55	@ HarunKARACA1
Aylin Nazlıaka	CHP	14.4	@ AylinNazliaka
Mehmet Şimşek	Ak Parti	14.2	@ memetsimsek
Faik Tunay	CHP	14.1	@ FaikTUNAY
Sinan Oğan	MHP	14	@ sinan_ogan
İlyas Şeker	Ak Parti	13.8	@ ilyasseker41

Tablo 2. Günlük ortalama en çok tweet atan ilk 10 milletvekili

Bu bölümde yer alan analiz, milletvekillerinin paylaştıkları tweetlere ilişkin yalnızca istatistiki bilgi içermekte; tweetlerin türlerinin belirlenmesi için ayrıntılı bir içerik analizine ihtiyaç duyulmaktadır.

MİLLETVEKİLLERİNİN ETKİ VE ETKİLEŞİM DÜZEYLERİ

Twitter siyasetçiler açısından tek yönlü bir propaganda aracı değil, siyasetçi-vatandaş etkileşiminin doğrudan sağlanabildiği mecralardan biridir. Twitter’da takipçi kitlesiyle etkileşim, siyasetçilerin vatandaşlarla diyalog kurması, onları dikkate alması ve sorunları ile taleplerine yanıt vermesi açısından önemlidir.  Araştırma kapsamında milletvekillerinin takipçileri etkileme potansiyeli (Klout[1]) ve takipçilerle etkileşime geçme oranları (outreach[2]) incelenmiştir. Milletvekillerinin siyasi partilere göre ortalama Klout skorları şöyledir: Ak Parti 51.24, MHP 51.52, CHP 51.08 ve BDP 50.5. En yüksek etkileme potansiyeline sahip milletvekili 79 puan ile Ak Parti‘den Veysel Eroğlu’dur. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Klout skoru 74, Kemal Kılıçdaroğlu’nunki 69, Devlet Bahçeli’nin 64’tür.

Milletvekillerinin takipçilerine cevap veriş oranı (12 üzerinden) partilere göre şöyledir: Ak Parti 3.61, BDP 3.5, CHP 3.38 ve MHP 3.28. Milletvekillerinin takipçileriyle etkileşime geçme oranı ortalaması 3.5’tir. Bu veriler milletvekillerinin takipçileriyle çok az etkileşim içerisinde olduğunu gözler önüne sermektedir. MHP Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan 8 puan ile milletvekilleri arasında takipçilerine en fazla yanıt verme puanına sahiptir. Türkkan’ın ardından Ak Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu, CHP İstanbul Milletvekili Faik Tunay, CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, MHP Iğdır Milletvekili Sinan Oğan  milletvekilleri arasında en yüksek cevap veriş puanına sahiplerdir: 7. En fazla mention atan milletvekili ise  MHP’li Lütfü Türkkan.

Grafik 4 

Grafik 5

Siyasetçilerin Twitter’da etkisini arttıran ve tweetlerini kitleselleştiren araçlardan biri de retweet (RT) sayılarıdır. Bugüne dek en çok RT edilmiş Tweet’e sahip milletvekili Ak Parti‘li Hakan Şükür’dür (5790 kez). Şükür’ü 2872 RT ile Recep Tayyip Erdoğan, 2285 RT ile Kemal Kılıçdaroğlu, 1538 RT ile Egemen Bağış, 1446 ile Ak Parti Milletvekili Şamil Tayyar,  1441 RT ile Devlet Bahçeli, 1360 RT ile CHP Milletvekili Muharrem İnce takip etmektedir.

USMED Sosyal Medya ve Siyaset Çalışma Grubu:

Beyrut Fatoş Yıldırım, Yrd. Doç. Dr. Gülüm Şener, Haydar Özkömürcü, Safa Zengin

---

[1] Takipçileri etkileme potansiyeline sahip olan kullanıcılar için 100 ile 10 arasında verilmiş bir puanlama sistemi.

[2] Takipçilerle etkileşime geçme oranına göre hesaplanan (Mention atma, RT etme, Takip etme) 12 ile 0 arasında verilmiş bir puanlama sistemi.